İnmemiş Testis Nedir?
Kriptorşidizm olarak da bilinen inmemiş testis, bir bebeğin testislerinden birinin veya her ikisinin (testislerinin) uygun konuma gelmediği oldukça yaygın ve normalde ağrısız bir doğumsal durumdur. Erkek bebeklerin yüzde 1 ila 2’si etkilenmektedir.
Bir erkek bebek doğmadan önce, testisler çocuğun karnında oluşur. Üçüncü üç aylık dönemde, testisler karından kasıktan aşağıya ve skrotuma (penisin altındaki deri kesesi) doğru hareket eder. İnmemiş bir testis iniş sürecini tamamlamaz. Testis karından kasığa kadar herhangi bir yerde bulunabilir ve testislerden birini veya her ikisini birden etkileyebilir.
Prematüre bebekler inmemiş testislerden daha fazla etkilenir. Bebeğiniz ne kadar prematüre ise inmemiş testis olma şansı o kadar yüksektir.
Bazı durumlarda – etkilenen erkek çocukların yaklaşık yüzde 20’sinde – inmemiş bir testis, çocuğun yaşamının ilk altı ayında ameliyat gerekmeden, olması gereken yere yani testis torbasına kendi kendine iner.
İnmemiş testis teşhisi konulan erkek bebeklerin ebeveynleri sık sık “Oğlumun çocuğu olabilecek mi?” diye endişelenir. Neyse ki, bir inmemiş testisi olan erkekler için çoğu durumda cevap “evet” tir.
İnmemiş Testisin (Kriptorşidizm)Belirtileri Nelerdir?
İnmemiş testislerden etkilenen bir bebekte, testislerinden biri veya her ikisi ya yokmuş gibi görünür ya da testis torbasında hissedilemez. Her iki testis de inmemişse, skrotum alışılmadık derecede küçük ve düz görünecektir. Sadece bir testis etkilenirse, skrotum orantısız görünebilir.
Bebeğinizin testisi “bazen var ve bazen yok” gibi görünüyorsa, buna testisin geri çekilmesi denir ve bu, tedavi gerektirmeyen normal bir durumdur.
İnmemiş testis neden olur?
Uzmanlar, inmemiş testislerin nedenini henüz tam olarak bilemese de anormal anatomi, hormonal problemler ve çevresel etkiler testislerin normal inişine ve gelişimine olumsuz katkıda bulunabilmektedir.
İnmemiş Testis İle İlgili Problemler Nelerdir?
İnmemiş testisler kısırlık riskini artırabilir. Normalde, testisler skrotumdayken, vücudun karın boşluğunda kaldıklarında, asıl yerleri olan testis torbasına göre üç ila beş derece daha soğuk bir alanda kalırlar. İnsan vücudun içindeki yüksek sıcaklıklar, testislerin gelişimini bozabilir ve erkek çocuk büyüdüğünde onun sağlıklı sperm üretimini etkileyebilir.
İnmemiş testislerle doğan erkek çocuklar, düzeltici cerrahiden sonra bile testis kanserine biraz daha yatkın olduğuna dair çalışmalar bulunmaktadır. Bununla birlikte, ameliyat, testisleri olması gereken yere taşıdığı için, yaşamın ilerleyen dönemlerinde herhangi bir anormalliğin erken tespitine yönelik bir avantaj sağlamaktadır.
İnmemiş Testis Teşhisi Nasıl Konulur?
Çocuk cerrahı öncelikle tam bir genital muayene yapacak ve skrotumda değilse testisi bulmaya çalışacaktır. Testis torbası boşsa bu durumda elenmesi gereken iki seçenek vardır. Çocuk cerrahı testisin ektopik veya retraktil olmadığına karar verirse tanı genellikle inmemiş testistir.
- Biri ektopik testise sahip olma durumudur, çocuğunuzun testisin normal iniş yolundan sapması ile ilgili bir durum olan ektopik testislerinin olup olmadığını belirlemektir. Bu durumda testis bu yolun dışında anormal bir yerde bulunmaktadır. Bu duruma ektopik testis ismi verilmektedir.
- Diğer elenmesi gereken durum ise retraktil Utangaç, kaçan veya yoyo testis olarak da bilinmektedir. Utangaç testisler (retraktil) skrotuma girip çıkmaktadır. Çocuk cerrahı, testisi aşağı doğru getirmeye çalışarak bu durumu ekarte etmeye çalışabilir. Testis skrotuma kadar getirilebiliyorsa retraktil testise sahip çocuklarda herhangi bir tedavi gerekmez.
- Asendan Testis: Çocuğun ilerleyen yaşlarında sperm damarının ve kanalının çocuğun büyüyüp gelişmesine paralel olarak ilerlemediği durumlarda oluşan kısalık sebebiyle testisin yukarı çıkması durumuna asendan testis denir. Asendan testis, yeni doğan ve sonraki dönemlerde testis torbası içinde bulunmasına rağmen daha sonraki süreçlerde ortaya çıkmaktadır.
- Kaybolan Testis (Testiküler Regresyon Sendromu-TRS): Kaybolan testis sendromu veya Testiküler regresyon sendromu (TRS), normal dış genital organlara sahip 46XY hastalarında değişen derecelerde testisin yokluğu veya eksik gelişimi olarak tanımlanır. Kaybolan Testis (Testiküler Regresyon Sendromu-TRS) testis dokusunun kısmen veya tamamen yokluğu ile bir veya her iki testisin yokluğu ile karakterize gelişimsel bir anomalidir.
- Testiküler Agenezi: Normal bir erkek fenotipi ve normal karyotipi olan bir bireyde testis dokusunun konjenital olarak tamamen yokluğu ile karakterize nadir bir 46,XY gonadal gelişim bozukluğudur.
İnmemiş Testisin Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Oğlunuzun testisi bir yaşından önce kendiliğinden inmezse, cerrah büyük olasılıkla testisi testis torbasına taşımak için orşiopeksi adı verilen bir ameliyat türü önerecektir. Orşiopeksi bu durumlarda yapılan bir ameliyat olup, deneyimli çocuk cerrahları tarafından yapılmalıdır.
Eğer testis kasıkta hissediliyorsa çocuk cerrahı muhtemelen kasıktan küçük bir kesi ile orşiopeksi yapılacaktır. Cerrah testisi karın içindeki konumundan kurtaracak ve skrotuma doğru manevra yapacaktır. Çocuk, genellikle ameliyat günü veya ertesi gün taburcu edilmektedir.
Testis kasıkta hissedilemiyorsa (bu, inmemiş testisi olan beş erkek çocuktan birinde görülür), testis karında olabilir veya hiç olmayabilir. Testisin düzgün çalışabilmesi ve o testte fark edilmeden kanser gelişme riskini azaltmak için testisin karın içinde kalmadığından emin olmak için ileri tetkik yapılması gerekmektedir.
Anahtar kelime: inmemiş testis, Kriptorşidizm, çocuk cerrahı, kaybolan testis, asendan testis